overwinnaar

Overwinnaar is een Nederlands zelfstandig naamwoord dat verwijst naar een persoon die een moeilijkheid, tegenstander of tegenslag overwint, oftewel een winnaar of kampioen. Het kan letterlijk gebruikt worden, bijvoorbeeld iemand die een wedstrijd of gevecht wint, maar ook figuurlijk, iemand die een grote uitdaging of persoonlijke tegenslag heeft overwonnen. In sport, politiek of dagelijkse taal kan het zonder extra context verwijzen naar de winnaar van een gebeurtenis of strijd.

Etymologie en vorming: de term is afgeleid van het werkwoord overwinnen en het achtervoegsel -aar, waarmee een agentnaam ontstaat: degene die overwint. De vrouwelijke vorm is overwinnares, hoewel genderneutraal taalgebruik tegenwoordig vaker wordt toegepast en de mannelijke vorm in veel gevallen generiek wordt gebruikt.

Gebruikscontexten: in sport en competitie wordt gesproken van de overwinnaar van een wedstrijd of toernooi. In religieuze en literaire contexten verwijst de term vaak naar iemand die standhoudt tegen verleiding of vervolging en daarmee een bepaalde belofte of ideaal vervult. Ook in populaire taal kan men spreken van de overwinnaar van een situatie, bijvoorbeeld wanneer iemand een moeilijke taak succesvol afrondt.

Synoniemen en verwante termen: veel voorkomende synoniemen zijn winnaar en kampioen. Verwante woorden zijn overwinnen (werkwoord) en overwinning (zelfstandig naamwoord). De term blijft in de meeste contexten neutraal en wijst naar succes door volharding en prestatie.