ontkleuringsmethode

Ontkleuringsmethode is een verzamelnaam voor processen die de kleur uit een vloeistof of vaste stof verwijderen of verminderen. Kleur ontstaat door chromoforische verbindingen die licht absorberen in het zichtbare spectrum. Ontkleuringsmethoden worden toegepast in industrie en verwerking van voedingsmiddelen, waterzuivering, chemische productie en papier- of textielproductie om tinten, vlekken of ongewenste pigmenten te verwijderen en de helderheid en zuiverheid te verbeteren.

De gebruikte mechanismen kunnen chemisch of fysisch van aard zijn. Oxidatieve ontkleuringsprocessen breken chromoforen met oxidanten zoals chloor, waterstofperoxide, ozon of permanganaat. Reductieve ontkleuringsmethoden veranderen bepaalde kleurstoffen in kleurloze of lichtere verbindingen met reductiemiddelen zoals natriummetabisulfiet. Adsorptie maakt gebruik van materialen als actieve kool, clays of zoutenbeten om kleurmoleculen aan het oppervlak te binden en te verwijderen. Enzymatische ontkleuringsmethoden gebruiken verdunde enzymen zoals laccases of peroxidases voor milde, selectieve verwijdering van kleurstoffen.

Toepassingen zijn onder meer de textielindustrie voor het verwijderen van overtollige verf, de voedingsindustrie voor de decolorisatie van suikeroplossingen en vruchtensappen, waterbehandeling voor verwijdering van kleurstoffen uit afvalwater, en de farmaceutische en papierindustrie voor zuivering en whiteness-verbetering. Bij de uitvoering spelen dosering, contacttijd, pH en temperatuur een cruciale rol; filtratie of polish-stappen met actieve kool of andere media worden vaak toegepast.

Kleurreductie wordt geëvalueerd met spectrofotometrie om de kleurintensiteit te bepalen. Resultaat wordt uitgedrukt als het percentage van de oorspronkelijke kleur dat is verwijderd. Milieu- en kwaliteitsnormen eisen controle op nevenproducten en residuen van gebruikte chemicaliën.