decolorisatie

Decolorisatie, ook gespeld als dekolorisatie of decolourisatie, is het proces waarbij kleur uit een materiaal wordt verwijderd of de kleurintensiteit afneemt. Het concept is van toepassing op chemische, biologische en fysische processen en wordt gebruikt in industrieën zoals de verwerking van textiel, papier, voedingsmiddelen en waterbehandeling. De term verwijst naar zowel eenvoudige verwijdering van kleur als naar het reduceren van de kleurdiepte van een oplossing of suspensie.

Mechanismen en methoden: Deoperationele routes kunnen fysiek of chemisch zijn. Fysieke decolorisatie gebeurt voornamelijk door adsorptie of filtratie, bijvoorbeeld met actieve kool of blekingskleisten. Chemische decolorisatie omvat oxidatieve of reductieve reacties die chromoforen in kleurstoffen veranderen of verwijderen. Oxidanten zoals waterstofperoxide, natriumhypochloriet, chlorine dioxide en ozon kunnen kleurstoffen bleken; reductanten zoals sulfieten kunnen kleurpigmenten reduceren. Soms wordt ook enzymatische decolorisatie toegepast.

Toepassingsgebieden: In de textiel- en vezelindustrie wordt de kleur verwijderd om witheid of gewenste tinten te bereiken. In de pulpproductie en papierindustrie wordt het bleekproces toegepast om witheid te verhogen. In de voedingsindustrie kan decolorisatie worden gebruikt om ongewenste kleuren uit vloeistoffen zoals sappen of siroop te verwijderen. In water- en afvalwaterzuivering wordt kleurreductie toegepast om pigmenten en gekleurde verontreinigingen te verwijderen.

Overwegingen: Milieu- en veiligheidsaspecten spelen een belangrijke rol, aangezien sommige bleking- en oxidatieproducten bijwerkingen kunnen vormen. Doelstellingen omvatten selectieve kleurverwijdering, behoud van materiaaleigenschappen en minimalisatie van residuen. Effectiviteit wordt gemeten aan de hand van kleurveranderingen, vaak met spectrofotometrische metingen die veranderingen in absorptie bij specifieke golflengtes weergeven.