reduceren

Reduceren is een Nederlands werkwoord dat betekent kleiner maken of minder laten worden. Het kan verwijzen naar verbruik, kosten, aantallen of emissies. De bijbehorende zelfstandig naamwoord is reductie. In veel teksten wordt onderscheid gemaakt tussen reduceren (werkwoord) en reductie (zelfstandig naamwoord), en tussen algemene en technische betekenissen.

In het dagelijkse en beleidsmatige taalgebruik wordt reduceren vooral gebruikt voor het verkleinen van waarneming of impact: kosten reduceren, energieverbruik reduceren, CO2-uitstoot reduceren, of afval reduceren. In duurzaamheid en bedrijfsvoering is reduceren een van de kernopgaven, naast hergebruiken en recyclen. Het besef dat minder verbruik vaak leidt tot minder milieubelasting vormt hier een centraal uitgangspunt.

In de chemie heeft reduceren een specifieke betekenis: reductie is de chemische reactie waarbij een stof elektronen opneemt en daardoor een lagere oxidatietoestand krijgt. Een reducerende agent levert deze elektronen. Voorbeelden zijn waterstofgas (H2) of koolstofmonooxide (CO) die een oxidatieve stof reduceren. Een veelgebruikte illustratie is de reductie van ijzeroxide tot ijzer: Fe2O3 + 3 H2 → 2 Fe + 3 H2O. Deze technische betekenis onderscheidt zich duidelijk van alledaagse vermindering.

Kortom, reduceren duidt op het proces van kleiner maken of verlagen, zowel in alledaagse contexten als in wetenschappelijke en beleidsmatige toepassingen. In de chemie verwijst het bovendien naar een specifieke, nauwkeurig gedefinieerde reductiereactie.