nachtlengte

Nachtlengte is de duur van de nacht in een dagelijkse cyclus. In het meest eenvoudige begrip is dit de tijd tussen zonsondergang en zonsopgang. In de praktijk kan de exacte grens tussen dag en nacht variëren, omdat verschillende definities van duisternis worden gebruikt. Civiele duisternis (zones waarin de zon minder dan 6 graden onder de horizon staat), nautische duisternis (tot 12 graden onder de horizon) en astronomische duisternis (tot 18 graden onder de horizon) leveren verschillende metingen van de nachtlengte op.

De lengte van de nacht hangt af van de plaats op aarde (latitude) en van het seizoen. In gematigde zones varieert de nachtduur door het jaar, van ongeveer 8 tot 16 uur. Op hoge breedten kunnen nachten extreem lang zijn in de winter en kort of vrijwel afwezig in de zomer; op de polen kunnen perioden van volledig duistere nacht optreden terwijl andere perioden de zon niet onder gaat. In de evenaar blijft de nachtlengte relatief constant, rond ongeveer twaalf uur per etmaal.

Nachtlengte heeft betekenis in verschillende vakgebieden. In de biologie en landbouw speelt de lengte van de nacht een belangrijke rol bij fotoperiodisme: planten en dieren reageren op de duur van de duisternis, wat bloei, migratie of voortplanting kan beïnvloeden. Bij mensen en dieren is de nachtlengte verbonden met circadiane ritmes en kan veranderingen in licht-donker-cycli invloed hebben op slaap en gezondheid. Meetbaar wordt nachtlengte vooral door het berekenen van zonsopgang en zonsondergang, mogelijk gemaakt door astronomische almanakken en moderne weer- en tijdsdiensten.

---