landschapmodellen

Een landschapmodel of landschapsmodel is een wiskundige of computationele representatie van een geografisch landschap waarin ruimtelijke patronen en processen worden beschreven en voorspeld. Doorgaans combineren deze modellen kaarten van landgebruik, topografie, bodem, klimaat en hydrologie met mechanistische of statistische relaties om veranderingsprocessen zoals verdozing, verstedelijking, invasieve soorten of koolstofopslag te simuleren. Modellen kunnen op verschillende schalen opereren, van lokale schaal tot regionale of globale systemen, en richten zich op de structuur (patches, corridoren, matrix) en het functioneren van ecosystemen en menselijke activiteiten.

Er bestaan verschillende typen landschapsmodellen. Process-gebaseerde modellen simuleren ecologische of hydrologische processen door middel van variabelen en relaties; land-gebruikveranderingen-modellen voorspellen hoe menselijk gedrag landdekken verandert via scenario's en kansmodellen. Ook zijn er statistische modellen die relaties tussen variabelen kwantificeren en GIS- of kaartdata gebruiken. Veel gebruikte benaderingen omvatten agent-based modellen, cellular automata, en modules zoals land-use change modellen (bijv. Markov-keten gebaseerde modellen) en gebiedsgerichte simulaties (LANDIS-II, DINAMICA EGO). Gebruikte landschapsindices meten fragmentatie, connectiviteit, diversiteit en structuur.

Toepassingen omvatten ruimtelijke planning, natuurbehoud en klimaat- en milieubeoordelingen, agrarische toekomstscenario's, risicobeoordelingen voor overstromingen en droogte, en inschattingen van ecosystemdiensten. Modelresultaten zijn afhankelijk van inputdata en aannames, wat onzekerheid met zich meebrengt; validatie en gevoeligheidsanalyse zijn gebruikelijk. Beperkingen omvatten data-eisen, schaalafstemming en de mate waarin processen adequaat worden weergegeven.