labwaarden

Labwaarden zijn meetwaarden die voortkomen uit laboratoriumanalyses op lichaamsmateriaal, meestal bloed of urine. Ze geven de concentratie, activiteit of excretie van stoffen weer en worden gebruikt om de gezondheidstoestand te beoordelen, ziekten te diagnosticeren en behandelingen te monitoren.

Interpretatie vindt plaats tegen referentiewaarden die normaal gesproken in een gezonde populatie zijn vastgesteld. Waarden buiten deze grenzen kunnen op afwijkingen wijzen, maar zijn zelden diagnostisch op zich. Referentiewaarden verschillen per laboratorium, leeftijd, geslacht en gebruikte methode. Ook pre-analytische factoren (zoals moment van bemonstering en nuchter zijn) en analytische factoren (kwaliteit van de analyse) beïnvloeden de uitslag.

Veel voorkomende labwaarden omvatten onder meer: bloedstatus (hemoglobine, hematocriet, witte bloedcellen, trombocyten), glucose; nierfunctie (creatinine, ureum, eGFR); elektrolyten (natrium, kalium, chloride); leverwaarden (AST/ALT, ALP, bilirubine); lipiden (totaal cholesterol, LDL, HDL, triglyceriden); schildklierfunctie (TSH, vrije T4); ijzerstatus (ferritin, ijzer, transferrine saturatie).

Laboratoriumresultaten vormen een onderdeel van diagnostiek en management, maar vereisen altijd klinische context. Waarden kunnen beïnvloed worden door medicijnen, voeding, acute ziekten of laboratoriummethode. Soms zijn herhaling of aanvullende tests nodig. Kwaliteit en betrouwbaarheid worden bewaakt door kwaliteitscontrole en externe evaluaties.