kankertumoren

Kankertumoren zijn kwaadaardige neoplasieën die ontstaan door ongecontroleerde celdeling. Ze kunnen omliggend weefsel infiltreren en via de bloed- of lymfevaten uitzaaien naar andere delen van het lichaam. Niet alle tumoren zijn kwaadaardig; goedaardige tumoren bestaan en blijven meestal lokaal.

Kankertumoren worden ingedeeld naar oorsprong: carcinomen (epitheelweefsel), sarcomen (bindweefsel, bot, spier), leukemieën en lymfomen (bloed- en immuunsysteem), en neuro-endocriene tumoren. De term kanker verwijst naar de kwaadaardige vormen die uitzaaien en invasie tonen.

Oorzaken zijn vaak combinatie van genetische mutaties en externe factoren zoals roken, UV-straling, infecties en chemische blootstelling. Leeftijd en erfelijkheid spelen ook een rol. De ontwikkeling van kanker ontstaat meestal door meerdere somatische veranderingen in genen die celdood en celdeling regelen.

Diagnose combineert beeldvorming (zoals CT en MRI), bloedonderzoek en vooral een bioptie met microscopische inspectie. Stadiëring gebeurt met systemen als TNM, wat de tumorhoeveelheid, lymfeklierbetrokkenheid en aanwezigheid van metastasen beschrijft.

Behandeling is meestal multimodaal en afhankelijk van soort en stadium. Mogelijkheden zijn chirurgie, bestraling, chemotherapie, gerichte therapieën, immunotherapie en hormoontherapie. Beslissingen worden genomen door een multidisciplinair team, soms binnen klinische studies.

De prognose varieert sterk. Vroege detectie en tijdige behandeling verbeteren overlevingskansen. Preventie richt zich op bestrijding van risicofactoren, vaccinaties tegen infecties en deelname aan screeningsprogramma’s wanneer beschikbaar.