lymfeklierbetrokkenheid

Lymfeklierbetrokkenheid verwijst naar zwelling of ontsteking van lymfeklieren als gevolg van een onderliggende aandoening. Lymfeklieren vormen een onderdeel van het immuunsysteem en filteren lymfe. Betrokkenheid kan regionaal zijn (bijvoorbeeld nabij een infectie) of gegeneraliseerd (meerknopen tegelijk in het hele lichaam).

Mogelijke oorzaken zijn onder meer infecties (virale of bacteriële), ontstekings- of auto-immuunziekten en maligniteiten zoals lymfoom of metastasen van andere kankers. Een plotselinge, snelle toename van een knoop of een knoop die hard aanvoelt en niet goed beweegt kan verontrustend zijn, terwijl veel ontstekingsknopen pijnlijk en gevoelig kunnen zijn.

Bij klinisch onderzoek wordt gekeken naar grootte, uniformiteit, gevoeligheid en locale of systemische symptomen (koorts, nachtzweten, gewichtsverlies). Gegeneraliseerde lymfadenopathie vereist vaak bredere diagnostiek. Diagnostiek kan bestaan uit bloedonderzoek, beeldvorming (uitgesproken in ultraluid voor oppervlakkige knopen; CT/MRI en eventueel PET-CT voor diepere knopen), en uiteindelijk een weefselonderzoek. Een biopsie van een verdachte knoop levert meestal de definitieve diagnose.

Behandeling hangt af van de onderliggende oorzaak. Infecties worden veelal met afwachten of gerichte behandeling (bijvoorbeeld antibiotica) behandeld. Bij maligniteit is stadiëring en oncologische behandeling essentieel, zoals chirurgie, radiotherapie of systeemtherapie. Het doel is doorgaans om de oorzaak aan te pakken en de knoopsgroei te monitoren.

De prognose varieert sterk met de oorzaak. Benigne, reactieve knopen hebben meestal een goede prognose; kwaadaardige oorzaken vereisen langdurige follow-up en gespecialiseerde zorg. Redenen om medische hulp te zoeken zijn onder meer snelle groei, harde knopen, koorts of algehele malaise.