pijnlijk

Pijnlijk is een Nederlands bijvoeglijk naamwoord dat betekent “gerelateerd aan pijn” of “veroorzakend pijn” en kan verwijzen naar zowel lichamelijke als emotionele pijn. In de medische of dagelijkse taal wordt het gebruikt om aan te geven dat iemand voelt of ervaart dat er pijn aanwezig is, bijvoorbeeld bij een verwonding of aandoening. Ook kan pijnlijk gebruikt worden in figuurlijke zin, om een situatie, herinnering of onderwerp als ongemakkelijk, kwetsend of confronterend te beschrijven.

In woordvorming is pijnlijk afgeleid van het zelfstandig naamwoord pijn met het suffix -lijk, waardoor het adjective vorm geeft dat zowel voor lichamelijke als niet-lichamelijke pijn kan worden toegepast. De vorm wordt aangepast aan het grammaticale geslacht en getal van het zelfstandig naamwoord: bijvoorbeeld “pijnlijke wonden” of “het is pijnlijk om te luisteren.” Daarnaast bestaan vormen als pijnlijker (comparatief) en pijnlijkst of het meest pijnlijk (superlatief).

Toepassingen en nuance: pijnlijk kan zowel letterlijk fysiek pijn betekenen als een metafoor voor emotionele pijn of sociale ongemakken. Veelvoorkomende uitdrukkingen zijn onder meer “pijnlijk duidelijk” en “pijnlijk onderwerp.” Het tegenovergestelde begrip is pijnloos of pijnvrij.

Zie ook: pijn, pijnlijke herinneringen, pijnlijke waarheid, pijnloos. Pijnlijk is een veelgebruikt alledaags woord met zowel literaire als alledaagse functies en varieert in intensiteit afhankelijk van context.