hoefdieren

Hoefdieren, ook wel ungulaten genoemd, zijn zoogdieren die ten minste één hoornachtige structuur aan de poten hebben. In de moderne classificatie worden ze doorgaans ingedeeld in twee hoofgroepen: de evenhoevigen (Artiodactyla) en de onevenhoevigen (Perissodactyla). De term hoefdieren wordt veelal gebruikt als verzamelnaam voor deze groep, die ook in bredere classificaties het deel uitmaakt van de groep Cetartiodactyla, waarin ook de walvissen en dolfijnen zijn opgenomen.

Voorbeelden van onevenhoevigen zijn het paard, de zebra, de ezel, de neushoorn en de tapir. Evenhoevigen omvatten onder meer koeien, schapen, geiten, reeën en andere antelopen, camels, lama’s en zwijnen, evenals de hippopotamus. De meeste evenhoevigen dragen twee of meer prominente tenen die samen de hoef vormen; bij de onevenhoevigen is meestal sprake van een centrale, grotere teen die de hoofdaandrijving levert.

Kenmerkend voor hoefdieren is hun aanpassing aan een vegetarisch dieet in veel gevallen, met uiteenlopende spijsverteringsstelsels. Een groot deel van de evenhoevigen is ruminant en beschikt over een vierkamermaag die het voedsel efficiënt afbreekt; andere soorten hebben een andere verteringsstrategie. Hoefdieren komen wereldwijd voor in diverse biotopen, van graslanden tot woestijnen en bossen, en spelen een belangrijke rol in ecosystemen.

Menselijk gebruik van hoefdieren is groot: vele soorten leveren voedsel, kleding, transport en dierlijke arbeid. Daarnaast zijn sommige soorten kwetsbaar of bedreigd door habitatverlies, stroperij en conflicten met menselijke activiteiten.