walvissen

Walvissen (Cetacea) vormen een groep zeedieren die onderverdeeld wordt in mysticeten (baleenwalvissen) en odontoceten (tandwalvissen). Ze leven in mariene omgevingen wereldwijd en kunnen zowel in koude polaire wateren als in warme tropische zeeën voorkomen. Veel soorten maken lange migraties tussen voedgebieden en voortplantingsgebieden.

Walvissen zijn volledig aquatisch en ademen via ademgaten op de kop. Mysticeten hebben baleenplaten waarmee ze water en prooi, zoals krill en kleine visjes, uit het water filteren. Odontoceten hebben tanden en jagen op prooi zoals vis, inktvis en soms grotere dieren; ze gebruiken geluid en echolocatie om prooi te vinden en met elkaar te communiceren. Sommigen, zoals de orca, vertonen complexe sociale structuren en vocale communicatie.

Voeding, gedrag en voortplanting variëren per soort. Veel walvissen loderen in groepen en migreren jaarlijks tussen feeding- en breeding grounds. De zwangerschap duurt voor veel soorten langer dan een jaar, waarna kalven geboren worden en lange tijd door de moeder verzorgd worden. Grotere baleenwalvissen staan bekend om hun liedachtige zang, terwijl tandwalvissen vaak met klikken en fluittonen communiceren.

Bedreigingen en behoud zijn centrales in de huidige status. Historische jacht heeft veel populaties afgeslankt; moderne risico’s omvatten bycatch, scheep- en lawaaihinder, vervuiling en klimaatverandering. Er bestaan internationale verdragen en beschermingsmaatregelen (zoals een hoogte moratorium op walvijn, beschermingsstatussen door IUCN) om populaties te stabiliseren en te herstellen. Voorbeelden van bekende soorten zijn de blauwe en noordkromp (baleenwalvissen) en de potvis, orca en narwal (tandwalvissen).