glazuurvorming

Glazuurvorming is het proces waarbij keramische voorwerpen tijdens het branden een glasachtige coating krijgen. Het glazuur ontstaat uit een suspensie van silica, fluxen en addatieven zoals kleurstoffen en witmakers die als een vloeibare film op het oppervlak ligt. Bij verhitting smelten deze bestanddelen en vormen ze een glasachtige, meestal waterdichte laag die de poriën afsluit en het uiterlijk en de functionaliteit van het voorwerp bepaalt.

Het proces begint met het aanbrengen van het glazuur op het gedroogde en voorgebakken lichaam (bijvoorbeeld door dompelen, spuiten of schilderen). Na droging volgt een glazuurbrand waarbij temperatuur en brandtijd cruciaal zijn. Tijdens het branden diffundeert en smelt de glazuurlaag, waardoor een hechtingslaag ontstaat tussen het glazuur en het keramische lichaam. De exacte samenstelling bepaalt de mate van transparantie, glans en kleur, en beïnvloedt tevens de mechanische stabiliteit van de coating.

De eigenschappen van een glazuur hangen af van de samenstelling: de verhouding tussen silica en flux bepaalt of het glazuur transparant, opaak of mat is. Daarnaast moet de thermische uitzetting van het glazuur compatibel zijn met die van het keramiek; een verkeerde match kan leiden tot craquelé (barstjes) of afbraak van de coating bij temperatuurwisselingen. Bij lange of te hoge branden kan devitrificatie optreden, waardoor kristallen in de coating ontstaan en het oppervlak troebel of ruw wordt.

Kwaliteitscontrole en veelvoorkomende defecten: onderzoek naar consistentie van de formulering en proefbranden helpen missende dekking, druppels, crawlen of onregelmatigheden te voorkomen. Door iteratief testen en aanpassen kunnen gewenste eigenschappen zoals duurzaamheid, esthetiek en gebruikseigenschappen worden bereikt. Glazuurvorming is een cruciaal aspect in zowel handgemaakte keramiek als industriële productie.