geheugenstoringen

Geheugenstoringen is een verzamelterm voor stoornissen in het geheugen die het vermogen om informatie te encoderen, te bewaren of op te halen beïnvloeden. Ze variëren van subjectieve geheugenklachten zonder duidelijke oorzaak tot ernstige aandoeningen zoals dementie. De ernst en het beloop hangen af van de oorzaak en van welke geheugenfuncties zijn aangetast.

Typen geheugenstoringen omvatten subjectieve geheugenklachten, milde cognitieve stoornis (MCI), en meerdere neurocognitieve aandoeningen zoals dementie. Ook acute geheugenstoornissen zoals delirium en voorbijgaande amnesie kunnen voorkomen. Sommige geheugenproblemen zijn psychogeen of gerelateerd aan slaap- of hormonale stoornissen.

Oorzaken van geheugenstoringen zijn divers: veroudering als risicofactor; neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Alzheimer, Lewy-lichaamsdementie en vasculaire dementie; hersenletsel of beroerte; infecties en tumoren; stofwisselingsstoornissen zoals hypothyreoïdie en vitamine B12-tekort; medicatie en alcohol; slaapstoornissen; en depressie.

Diagnose berust op een combinatie van anamnese, beoordeling van dagelijks functioneren en cognitieve testen. Huisarts of specialist kan korte screenings zoals MoCA of MMSE inzetten, gevolgd door uitgebreide neuropsychologische tests indien nodig. Beeldvorming (MRI of CT) wordt vaak gebruikt om structurele oorzaken uit te sluiten. Bloedonderzoek kan aandoeningen zoals B12-tekort, stofwisselingsstoornissen en ontstekingen aan het licht brengen.

Behandeling en prognose hangen af van de oorzaak. In dementiële aandoeningen kunnen medicijnen zoals cholinesteraseremmers en memantine een beperkte verbetering bieden bij sommige personen. Complementaire benaderingen, zoals regelmatige lichaamsbeweging, cognitieve training, sociale activiteiten en voldoende slaap, kunnen het functioneren ondersteunen. Veiligheid en ondersteuning voor mantelzorgers zijn factoren die het beloop beïnvloeden.