geconstrueerd

Geconstrueerd is het voltooid deelwoord van het werkwoord geconstrueeren en wordt in het Nederlands gebruikt om aan te geven dat iets is opgebouwd of geïnterpreteerd op basis van analyse, interpretatie of aannames. Het verwijst meestal naar de betekenis, structuur of conclusie die iemand eraan geeft, in plaats van een objectief inherent kenmerk.

Etymologie en gebruiksnormen: geconstrueerd komt van het werkwoord geconstrueeren, met het voorvoegsel ge- dat voltooidheid aanduidt. Het afleidingswerkwoord zelf is afkomstig van het Franse construire en het Latijnse construere, wat bouwen of samenstellen betekent. In het dagelijks taalgebruik kan geconstrueerd zowel letterlijk “bouwkundig opgebouwd” als figuurlijk “op basis van interpretatie gevormd” betekenen.

Inhoudelijke betekenis en nuance: in academische contexten wordt geconstrueerd vaak gebruikt om een interpretatie of voorstelling te beschrijven die door een spreker of onderzoeker is ontwikkeld. Het woord kan neutraal zijn, maar soms ook een kritische ondertoon dragen wanneer wordt gesuggereerd dat de betekenis niet vanzelfsprekend is maar afhankelijk van perspectief of aannames. Geconstrueerde interpretaties komen veel voor in linguïstiek, literatuurwetenschap en retoriek, maar ook bij het bespreken van historische of sociale verhalen.

Voorbeelden: de zin kan op verschillende manieren geconstrueerd worden, afhankelijk van welke elementen als belangrijkste worden beschouwd. Een tekst kan bijvoorbeeld geconstrueerd worden als een pleidooi, als een betoog of als een neutrale beschrijving. Het rapport presenteert een geconstrueerde geschiedenis van de gebeurtenissen, wat betekent dat de geschiedenis volgens een bepaald kader of interpretatie is opgebouwd.

Zie ook: geconstrueerde interpretatie, interpretatie, taalinterpretatie, construeren.