fiets

Een fiets is een door de mens aangedreven transportmiddel op twee wielen, voortbewogen door trappen op pedalen die via een kettingaandrijving de trapas aandrijven. Een typische fiets heeft een frame, stuur en zadel, wielen en remmen; vaak zijn er versnellingen, spatborden, een kettingkast en verlichting. Elektrische fietsen voegen een motor toe die trapondersteuning biedt.

De ontwikkeling van de moderne fiets begon in de 19e eeuw met de draisine en latere veiligheidsfietsen die robuuste ketting- en frameconstructies gebruikten. In de loop van de 20e eeuw verspreidde het fietsgebruik zich wereldwijd; in Nederland leidde een sterke infrastructuur en stedelijke planning tot een hoog niveau van dagelijks fietsgebruik.

Typen variëren sterk. De stadsfiets richt zich op comfort en gebruik in de stad; de racefiets is licht en snel op verharde wegen; de mountainbike is geschikt voor ruw terrein; de bakfiets of cargofiets voert kinderen of goederen; elektrische fietsen (trapondersteuning) zijn steeds populairder en er bestaan ook sportieve modellen.

In Nederland is de fiets een integraal onderdeel van het vervoer. Fietspaden en verkeersregels dragen bij aan de veiligheid; fietsen moeten bij donkerte voorzien zijn van verlichting en vaak reflectoren. Parkeren bij stations en woningen is doorgaans goed geregeld. Helmen zijn niet wettelijk verplicht voor volwassenen, hoewel ze bij specifieke activiteiten of regio's wel worden aangeraden.

Ecologisch en economisch vormen fietsen een steeds belangrijker alternatief voor autogebruik: ze stoten geen directe verontreiniging uit, verlagen verkeersdruk en bevorderen de lichamelijke gezondheid. De markt kent een breed scala aan modellen, van eenvoudige stadsfietsen tot geavanceerde elektrische en cargofietsen.