eiwitbeperking

Eiwitbeperking is een dieetmaatregel waarbij de dagelijkse inname van eiwitten beperkt wordt. Het doel is de stikstofbelasting en de productie van afvalstoffen te verminderen, wat vooral van belang kan zijn bij nierziekten en, minder vaak, bij bepaalde leveraandoeningen. Bij chronische nierschade kan eiwitrestrictie helpen bij het omgaan met symptomen en de belasting van de nieren verlagen, vooral in niet-dialysefasen. In sommige situaties kan ook een beperkte eiwitinname nodig zijn om neurologische verschijnselen bij leveraandoeningen te beperken, maar moderne richtlijnen leggen vaker de nadruk op voldoende calorieën en eiwitkwaliteit.

Toepassing en varianten: De strengheid van de beperking hangt af van de aandoening, de ernst en de behandeling. Bij CKD zonder dialyse ligt de streefwaarde van eiwit meestal tussen circa 0,6 en 0,8 g per kilogram lichaamsgewicht per dag. CKD-patiënten die dialyse nodig hebben, krijgen doorgaans een hogere inname, vaak circa 1,0–1,2 g/kg/dag. Bij zeer laag-eiwitdiëten kan het gebruik van keto-analogen van essentiële aminozuren overwogen worden om tekorten te voorkomen. Belangrijk is adequate energie-inname en een verdeling van eiwitinname over de dag, met aandacht voor eiwitkwaliteit en essentiële aminozuren.

Monitoring en risico’s: Eiwitrestrictie kan leiden tot ondervoeding en spierverlies als zij niet zorgvuldig wordt toegepast. Daarom gebeurt behoudens toediening onder begeleiding door een diëtist en arts, met regelmatige controle van gewicht, spiermassa en eiwitstatus, en aanpassing van het dieet op basis van klinisch en laboratoriumonderzoek.

Zie ook: nierdieet, lage-eiwitdieet, renal diet.