combinatieslijtage

Combinatieslijtage, ook wel gecombineerde slijtage genoemd, is een vorm van slijtage die ontstaat wanneer meerdere slijtage- of interactieprocessen tegelijk optreden of wanneer één mechanisme onder veranderlijke omstandigheden werkt. Daardoor kan de totale slijtage niet aan één enkel mechanisme worden toegeschreven.

In praktijk treedt combinatieslijtage op in situaties met variërende belastingen, temperaturen, smering en aanwezigheid van verontreinigingen of derde‑bodies. Het gevolg is vaak een complex slijtagepatroon en een hogere slijtage dan bij een afzonderlijk mechanisme wordt verwacht. Delen van het oppervlak kunnen gelijktijdig adhésief, abrasief, corrosief of tribochemisch worden aangetast, waardoor de materiaalhygiëne en de draagkracht in het geding komen.

Mechanismen en interacties spelen hierbij een belangrijke rol. Voorbeelden zijn adhesie- en slijtage door abrasie met verontreinigingen, gecombineerde corrosie en fretting, of tribochemische slijtage door oxidatie bij hoge temperatuur. De interacties zijn vaak synergistisch: één proces verslechtert de toestand waardoor een ander proces sneller optreedt, wat leidt tot versnelde slijtage en gewijzigde oppervlaktelaagstructuren.

Beoordeling en detectie van combinatieslijtage gebeuren via slijtage- en wrijvingsmetingen, oppervlakteanalyse en profilometrie. Het blijft lastig om precies de bijdrage van elke mekanisme apart te kwantificeren, omdat verschijnselen elkaar kruisen.

Preventie en beheersing richten zich op materiaal- en oppervlakkeuze, geschikte smeermiddelen en filtratie, temperatuurbewaking, en ontwerpkeuzes die belastingen beperken. Regelmatig onderhoud, contaminantcontrole en coatings of oppervlaktebehandeling kunnen de kans op combinatieslijtage verminderen.