verwacht

Verwacht is een Nederlands woord met meerdere verwante functies. In de basis is het het voltooid deelwoord van het werkwoord verwachten, maar het functioneert ook als bijvoeglijk naamwoord met betekenisgeving van “gelet op wat verwacht wordt” of “waarschijnlijk.” In die zin verwijst het naar iets dat door mensen, organisaties of omstandigheden als waarschijnlijk of voorspelbaar wordt gezien.

Als bijvoeglijk naamwoord heeft verwachte meestal de -e eind vanwege de Nederlandse regels voor attributieve bijvoeglijke naamwoorden. Voorbeelden zijn: de verwachte omzet, een verwachte datum, de verwachte resultaten. In predicatieve positie, bijvoorbeeld na vormen van zijn of worden, wordt vaak de participiumvorm gebruikt: De omzet wordt verwacht te stijgen. Er wordt verwacht dat de omzet zal stijgen. Dergelijke zinnen maken duidelijk dat het gaat om een toekomstverwachting of prognose.

Andere gerelateerde termen zijn verwachting, verwachtten en verwachtend/verwagting. Verwachting verwijst naar het proces of de uitkomst van wat men denkt dat zal gebeuren, terwijl verwacht vaak betrekking heeft op de concrete situatie of uitkomst die als waarschijnlijk wordt gezien. Het tegenovergestelde is onverhoopt of onverwacht/ongverwacht, wat aangeeft dat iets niet als waarschijnlijk werd gezien.

In gebruik vinden we verwachte vooral in formele of journalistieke contexten, waar prognoses, plannen of resultaten worden beschreven. Het woord is flexibel inzetbaar in zowel onderzoeks- als bedrijfs- en beleidsomgevingen, waar toekomstige ontwikkelingen worden genoemd en beoordeeld.