bloedvatremodellering

Bloedvatremodellering, of vascular remodeling, is het proces waarbij de structuur en samenstelling van bloedvaten veranderen als reactie op hemodynamische en metabole prikkels. Deze veranderingen kunnen de diameter van het lumen, de wanddikte en de samenstelling van de vaatwand beïnvloeden en daardoor de bloedstroom en de barrière-eigenschappen van de vaatwand veranderen. Remodeling kan zowel tijdelijk als permanent zijn en vindt plaats in arteriën, venen en capillairnetwerken.

Het proces omvat aanpassingen in de intima, media en adventitia en wordt gereguleerd door interacties tussen endotheelcellen, gladde spiercellen en adventitiële fibroblasten. Signaalroutes die hierbij een rol spelen omvatten groeifactoren zoals PDGF en TGF-β, plus enzymen zoals matrix metalloproteïnasen die de extracellulaire matrix remodelleren. Ook ontstekingscellen kunnen betrokken zijn en de remodeling versterken.

Er bestaan verschillende uitingsvormen van remodeling. Inward remodeling verwijst meestal naar lumenvernauwing door verdikking van de vaatwand, terwijl outward remodeling kan leiden tot vergroting van de buitenomtrek en, onder bepaalde omstandigheden, behoud of toename van het lumen. Fysiologische remodeling treedt op bij regelmatige inspanning en bij zwangerschapsaanpassingen, terwijl pathologische remodeling voorkomt bij aandoeningen zoals hypertensie, atherosclerose en diabetes. Deze afwijkingen dragen bij aan vaatstijfheid, verstoorde perfusie en verhoogd risico op ischemie of ruptuur.

Diagnostiek van remodeling gebeurt via beeldvorming (zoals duplex-echo, MRI) en histologisch onderzoek in onderzoekscontext. Behandelingen richten zich op de onderliggende oorzaken (bijvoorbeeld bloeddrukbeheer en ontstekingsremming) en kunnen in sommige gevallen de effecten van remodeling verbeteren, hoewel de reversibiliteit afhankelijk is van de oorzaak en de duur van de aandoening.