bitmapformaten

Bitmapformaten zijn bestandstypen die rasterafbeeldingen opslaan als een rooster van pixels. Elk pixel draagt informatie over kleur, en soms transparantie. De gebruikte bitdiepte bepaalt hoeveel kleuren per pixel mogelijk zijn, en bestanden kunnen verliesvrij of verlieslatend gecomprimeerd zijn.

Bitmapbeelden bestaan in uiteenlopende compressie- en representatietechnieken. Verliesvrije compressie behoudt alle beelddata; verlieslatende compressie verwijdert details om de bestandsgrootte te verminderen. Veel formaten combineren beide aspecten met optionele compressie en metadata.

BMP (Windows Bitmap) is een eenvoudig formaat dat vaak ongecomprimeerd of met eenvoudige RLE-compressie werkt. Het is breed ondersteund maar wordt steeds minder gebruikt op het web. PNG (Portable Network Graphics) biedt verliesloze compressie, ondersteunt alpha-transparantie, en is populair op internet. Het gebruikt optionele interlacing en ondersteunt 8- of 16-bits per kanaal. JPEG (Joint Photographic Experts Group) is lossy en bijzonder geschikt voor foto’s; het behoudt geen alpha-kanaal en maakt gebruik van chroma-subsampling. GIF (Graphics Interchange Format) ondersteunt maximaal 256 kleuren en eenvoudige animaties; het gebruikt verliesloze compressie maar heeft beperkte kleurdiepte. TIFF (Tagged Image File Format) is zeer flexibel, ondersteunt verschillende compressies (inclusief lossless) en meerdere pagina's; veel gebruikt in professioneel printwerk en archivering. WEBP is een modern formaat van Google dat zowel lossless als lossy comprimeert, ondersteunt transparantie en animaties, en biedt doorgaans betere compressie dan JPEG. HEIF/HEIC is gebaseerd op het HEVC-compressie-algoritme en biedt efficiënte opslag met ondersteuning voor meerdere afbeeldingen en metadata; veelvuldig gebruikt op iOS en moderne platforms. RAW-bestanden van digitale camera’s bewaren niet-gereed bewerkte sensordata en vereisen verwerking om te tonen; ze vormen geen standaardweergaveformaat maar een tussenstap in workflows.

Kleurdiepte varieert van 1 tot 32 bits per pixel; 8 bits per kanaal is gebruikelijk en alpha-kanalen voegen transparantie toe. De keuze voor een formaat hangt af van doelsector, gewenste kwaliteit en bewerking, evenals compatibiliteit en metadata-ondersteuning.