alphatransparantie

Alphatransparantie is de mate waarin pixels in digitale afbeeldingen en videobeelden een bepaalde mate van doorzichtigheid kunnen hebben. Het wordt opgeslagen als een alfa-kanaal naast de kleurkanalen en maakt per-pixel opaciteit mogelijk, van volledig ondoorzichtig tot volledig transparant, met verschillende grijswaarden daartussen.

Het alfa-kanaal gebruikt meestal 8 bits per pixel, wat 256 transparantieniveaus oplevert. Grotere bitdiepte komt voor bij professionele beeldbewerking en videoproductie. Alfa kan paraat worden opgeslagen als straight alpha (onverknoopte kleurwaarden) of als premultiplied alpha (kleurwaarden zijn al vermenigvuldigd met de alpha-waarde). Dit laatste kan kleurafrondings- en randproblemen verminderen tijdens compositing.

Veelgebruikte beeld- en videovormen dragen alfa-transparantie. PNG en WebP ondersteunen een alfa-kanaal in afbeeldingen; AVIF en TIFF kunnen eveneens transparantie bevatten. GIF ondersteunt meestal slechts een beperkte vorm van transparantie. JPEG heeft traditioneel geen alfa-kanaal. In videocompressie zijn alpha-kanalen mogelijk in bepaalde containers en codecs, maar niet altijd widescale ondersteund.

Compositing maakt gebruik van de alpha-waarde om lagen te combineren. Een veelgebruikte operator is Source Over, waarbij het resulterende beeld wordt berekend door de bronkleur en de achtergrondkleur te mengen volgens de alpha-waarde van de bron. Premultiplied alpha vereenvoudigt de berekeningen en helpt randproblemen zoals halos te verminderen.

Toepassingen van alphatransparantie omvatten gebruikersinterface-ontwerp, sprites en overlays in software en games, beeld- en videobewerking, masker- en keying-technieken (bijv. greenscreen). Uitdagingen zijn onder meer halo- en randsoringen door kleurbloeding, inconsistent gebruik van kleurruimten en compatibiliteitsproblemen tussen formaten.