Werkwoordserveren

Werkwoordserveren is een term in de taalkunde en de taaltechnologie die verwijst naar het proces waarbij een systeem het juiste werkwoord (lemma) en de juiste verbuiging selecteert om een zinsuitspraak te voltooien. Het doel is om op basis van context, semantiek en syntaxis een passend werkwoord aan een zinsframe te koppelen. De term is metaphorisch: serveren wordt gebruikt als beeld voor het leveren van een specifieke woordvorm aan de gebruiker of aan een generator.

In de praktijk beschrijft werkwoordserveren de koppeling tussen valentie en de bijbehorende morfologische vorm. Belangrijke elementen zijn onder meer subcategorisatie (de vereiste argumenten van een werkwoord), de keuze van vervoeging per persoon en getal, tijd en aspect, en de behandeling van speciale gevallen zoals scheidbare werkwoorden. Het begrip houdt rekening met semantische restricties, zinsstructuur en de mogelijkheid van polysemie of regionaal variation.

Toepassingen van werkwoordserveren liggen vooral in de natuurlijke taalverwerking en het taalonderwijs. In generation- en autocorrectiesystemen kan het helpen bij het genereren van grammaticaal coherente zinnen. In leeromgeving en oefeningen kan een werkwoordserver studenten helpen bij het kiezen van het meest geschikte werkwoord voor een gegeven context, waardoor betekenis en grammatica in overeenstemming blijven. Ook in taaldata-analyses kan het inzicht geven in voorkeuren voor verbvalentie en zinsbouw.

Uitdagingen zijn onder meer irregulariteit van werkwoorden, scheidbare werkwoorden en meervoudige betekenissen (polysemie). Dialectale varianten en regionale vervoegingen compliceren de juiste keuze verder, net als complexere zinsstructuren en veeleisende grammaticale constrains. Zie ook: subcategorisatie, valentie, Nederlandse grammatica, natuurlijke taalverwerking.