Voorspelling

Voorspelling is het proces waarbij uitspraken worden gedaan over toekomstige gebeurtenissen op basis van gegevens, modellen en ervaring. Het woord wordt breed gebruikt en verwijst naar wat waarschijnlijk zal gebeuren, vaak met aandacht voor onzekerheid. Voor sommige toepassingen levert een voorspelling een concreet getal of een kans, voor anderen een beschrijving van mogelijke uitkomsten.

Voorspellingen komen voor in diverse domeinen. Weervoorspelling is de bekendste vorm: meteorologische modellen combineren weerdata om een weersverwachting te geven. Economische voorspellingen proberen toekomstige ontwikkelingen van groei, inflatie en werkgelegenheid te schetsen met statistische en economische modellen. In de wetenschap worden voorspellingen gebruikt om hypotheses te toetsen en om uitkomsten van experimenten of simulaties te anticiperen. Daarnaast spelen voorspellingen een rol in maatschappelijke contexten, bijvoorbeeld bij peilingen en prognoses over verkiezingen, demografie en beleidsuitkomsten.

Methoden en onzekerheid spelen een centrale rol. Voorspellingen ontstaan door het verzamelen van gegevens, het kiezen en kalibreren van een model, en het evalueren van de uitkomsten op historische data. Vaak worden probabilistische voorspellingen gebruikt, die kansverdelingen of voorspellingsintervallen aangeven in plaats van een enkel zeker getal. De nauwkeurigheid van voorspellingen hangt af van de kwaliteit van de data, de structuur van het model en de hoeveelheid beschikbare informatie, en ze nemen doorgaans af naarmate de tijdshorizon toeneemt.

Kritisch gebruik van voorspellingen vereist transparantie over aannames en onzekerheden. Verantwoorde communicatie van de kans en mogelijke mislukking helpt bij besluitvorming en voorkomt overmatige zekerheden in onzekere situaties.