Ruwvoervezel

Ruwvoervezel, in het Engels crude fiber, is de traditionele analytische maatstaf voor de fibroseuze component van plantaardige voederstoffen. Het geeft een benadering van de onverteerbare plantaardige rest die overblijft na een chemische behandeling en wordt uitgedrukt als percentage van de drogestof. In grote lijnen bestaat ruwvoervezel uit cellulose en lignine, met enige bijdrage van overige componenten; de exacte samenstelling varieert sterk met de soort en bron van het voer.

De bepaling van ruwvoervezel is onderdeel van proximate analyse volgens de Weende-methode. Het voer wordt onder zuur en vervolgens onder basische condities behandeld, waarna het residu wordt gedroogd en gewogen. Het resterende materiaal levert de ruwvoervezelwaarde op als percentage van de droge stof. CF is een ruwe schatting en onderschat vaak de totale vezelinhoud, omdat sommige hemicelluloses en andere niet-crude vezels niet volledig worden meegeteld. Moderne analyses gebruiken vaak andere metingen zoals NDF (neutral detergent fiber) en ADF (acid detergent fiber) voor een betere beschrijving van vezelstructuur en verteerbaarheid.

Betekenis in dierlijke voeding: CF fungeert als indicator voor ruwvoerkwaliteit en structuur. Bij herkauwers kan een hoger CF bijdragen aan ruminale functionaliteit en kauwactiviteit, maar het verlaagde de verteerbare energie bij monogastrische dieren. CF is handig voor vergelijking van voeders en labeling, maar is beperkt door methodologische variatie en onnauwkeurigheden; daarom worden tegenwoordig vaker NDF, ADF en TDF gebruikt voor een nauwkeurigere beoordeling van vezelgehalte en verteerbaarheid.

Praktische waarden: ruwvoer zoals hooi kent doorgaans CF-waarden van circa 25–40% van de drogestof; stro kan hoger uitvallen (tot ongeveer 50–60%). Granen en dierlijke bijproducten bevatten meestal lagere CF-waarden (ongeveer 2–8%). Waarden variëren sterk met de mengsels en bewerkingswijze, en door de gebruikte analysemethode.