Roestvorming

Roestvorming is het proces waarbij ijzer en legeringen zoals staal chemisch reageren met zuurstof en water, waardoor ijzeroxide hydraten ontstaan — algemeen bekend als roest. Het uiterlijk is een oranje-bruin, korrelige laag die de onderliggende metaallaag losser maakt en vaak uiteindelijk deuren, constructies of machines aantast. Roestvorming treedt vooral op onder vochtige omstandigheden en waar water aanwezig is, zeker in aanwezigheid van elektrolyten zoals zout.

Het mechanisme is elektrochemisch: ijzer in het metaal reageert als anode en oxideert tot Fe2+. Tegelijkertijd vindt reductie van zuurstof in water plaats, wat hydroxide-ions oplevert. Door deze reacties ontstaat Fe2+ en OH−, die samen Fe(OH)2 vormen en kunnen omgezet worden tot ijzeroxide hydraten (Fe2O3·nH2O). Het proces vereist water en zuurstof; zonder vocht vertraagt of stopt het. Roest is doorgaans poreus en schilferig, waardoor de onderliggende metaallaag wordt blootgesteld en de corrosie kan blijven doorgaan.

Factoren die roestvorming versnellen zijn onder meer hoge vochtigheid, aanwezigheid van zout (zeewater of strooizout), pH-waarde en temperatuurschommelingen, microdefecten en beschadigde beschermende lagen.

Preventie en controle omvatten: het verwijderen van water en zuurstof door drainage en ventilatie, afdekkingen en beschermende coatings (verf, poedercoating), galvanisatie of toepassing van roestvaste materialen, kathodische bescherming en toevoeging van corrosiebestrijders. Regelmatig onderhoud en inspectie helpen vroegtijdige stappen om schade te beperken.