Processimulaties

Processimulaties verwijzen naar het gebruik van computationele modellen om de werking van een proces of systeem in de tijd te reproduceren. Het doel is inzicht verkrijgen in dynamiek, prestaties en de effecten van veranderingen, zonder fysieke proefopstellingen te hoeven bouwen. Processimulatie vindt toepassing in productie, logistiek, energie en dienstverlening.

Er zijn verschillende benaderingen: discrete-eventsimulatie (DES), systeemdynamica (SD), agent-gebaseerde modellering (ABM) en hybride vormen. DES beschrijft opeenvolgende gebeurtenissen en wachtrijen, SD benadrukt feedback en accumulatie in continue tijd, ABM gebruikt autonome actoren met regels voor interactie, en hybriden combineren kenmerken van meerdere modellen.

Een typische workflow omvat probleemdefinitie, modelconceptualisatie, data verzameling en kalibratie, validatie, experimentatie en analyse, en uiteindelijk implementatie en monitoring van de resultaten in de praktijk.

Toepassingsgebieden zijn onder meer productie- en supply chain-management, ziekenhuiszorg en klinische processen, energie- en waterbeheer, chemische verwerking, transport en logistiek, en bedrijfsprocessen zoals klantenservice en onderhoudsbeheer.

Een model vereist relevante data en aannames. Validatie gebeurt door vergelijking met historische metingen of proefopstellingen. Sensitiviteitsanalyse helpt bij het beoordelen van onzekerheden en robuustheid van de bevindingen.

Voordelen zijn onder meer het kunnen testen van scenario's zonder kosten of risico’s, optimalisatie van capaciteit en doorlooptijden, training en communicatie tussen stakeholders. Beperkingen omvatten afhankelijkheid van data en aannames, modelcomplexiteit en mogelijke ontbrekende real-world factoren, en de noodzaak van voldoende computingkracht en expertise.

Zie ook: operationeel onderzoek, simulatie.