Polyphenolen

Polyfenolen vormen een brede groep plantaardige verbindingen die meerdere fenolische ringen bevatten. Als secundaire metabolieten spelen zij een rol in de plantverdediging tegen ziekten en UV-straling, en geven zij voedsel kleur en smaak.

De belangrijkste chemische groepen zijn flavonoïden (waaronder flavonen en anthocyanen), fenolzuren, stilbenen (zoals resveratrol), lignanen en tannines.

Voedingsbronnen van polyfenolen zijn onder meer fruit, groenten, thee, koffie, wijn, cacao en olijfolie. In de plantenwereld dragen polyfenolen bij aan afweer, signaalprocessen en pigmentatie.

Bij mensen worden polyfenolen in beperkte mate geabsorbeerd in de dunne darm en vervolgens gevormd tot conjugaten (glucuroniden, sulfaten). Een aanzienlijk deel bereikt de dikke darm en wordt door de microbiota afgebroken tot metabolites die door het lichaam kunnen worden gebruikt. De blootstelling varieert sterk tussen individuen, afhankelijk van de voeding en de samenstelling van de darmflora.

Wat betreft gezondheidseffecten is het onderzoek wisselend. Een dieet met veel plantaardige voedingsmiddelen die polyfenolen bevatten wordt geassocieerd met een lager risico op hart- en vaatziekten en ontstekingsaandoeningen, maar de bewijslast voor specifieke polyfenolen als supplementen is beperkt. Richtlijnen benadrukken een gevarieerd, plantaardig dieet in plaats van hoge doses supplementen.

Toepassingen van polyfenolen vinden plaats in voeding en voedingssupplementen, waar ze worden geanalyseerd en gestandaardiseerd; in onderzoek dienen ze vaak als model voor antioxiderende werking en interacties met enzymen en signaalroutes. Verder onderzoek is nodig om causale relaties en dosisrespons te verduidelijken.