Pollenproductie

Pollenproductie is het proces waarbij stuifmeelkorrels worden gevormd in de bloemknoppen van bloemdragende planten. Bij bloemen ontstaan pollen in de meeldraden, waar cellen in de microsporangia via microsporogenesis uitgroeien tot rijpe stuifmeelkorrels. De ontwikkeling verloopt onder invloed van de voedende tapetum, een laagje rondom de microsporangia. Stuifmeelkorrels bestaan uit een buitenlaag van sporopollenine (exine) en een binnenlaag (intine) en dragen vaak specifieke locaties (apertuuren) die een rol spelen bij bevruchting.

Pollenproductie hangt sterk af van soort en milieu. Factoren zoals genetische aanleg, leeftijd van de plant, bodemnutriënten en kruisbestuiving beïnvloeden het aantal geproduceerde stuifmeelkorrels. Pollen wordt doorgaans vrijgegeven door de opening van de bloemharsen (dehiscence) en kan op twee hoofdmanieren worden verspreid: door de wind (anemofilie) of door dieren, met name insecten (zoöfilie). De timing van de productie en de afgifte sluit aan op seizoenrespons en klimaat, waardoor veranderende weersomstandigheden de bestuiving en vruchtzetting kunnen beïnvloeden.

Ecologische en agronomische betekenis is groot. Stuifmeel is essentieel voor bevruchting in veel plantensoorten, wat leidt tot zaad- en fruitvorming. Pollen speelt ook een rol in biodiversiteitsnetwerken en voedselvoorziening voor bestuivers. Voor de volksgezondheid is pollen relevant vanwege pollenallergieën, die kunnen worden verergerd door hoge pollenconcentraties tijdens bepaalde seizoenen.

Samengevat vormt pollenproductie een fundamenteel onderdeel van plantreproductie, met belangrijke implicaties voor landbouw, ecosystemen en menselijke gezondheid.