Oplosmiddelinhoud

Oplosmiddelinhoud is de hoeveelheid oplosmiddel die aanwezig is in een stof, mengsel of product. Het wordt vaak uitgedrukt als massapercentage (gewicht) of als volumepercentage, en kan ook worden weergegeven als een verhouding tussen oplosmiddel en totaal. In formuleringen zoals verf, lijm, koolstofvrije bestanddelen en farmaceutische producten geeft de oplosmiddelinhoud inzicht in verwerkingseigenschappen, uitharding en milieu-impact.

De oplosmiddelinhoud is afhankelijk van het productie- en verwerkingsstadium. Tijdens verwerking kan een materiaal een hoger oplosmiddelgehalte hebben, terwijl na droging of uitharding het gehalte aanzienlijk afneemt. In veel sectoren wordt ook gesproken van restsolvent of residuoplosmiddel, vooral wanneer het product in eindgebruik onderhevig is aan regelgeving of veiligheidsnormen.

Meetmethoden variëren met de toepassing. Een gangbare gravimetrische methode bepaalt de oplosmiddelinhoud door een monster te wegen, het te drogen tot constante massa en het verschil in massa als oplosmiddelinhoud te beschouwen. Voor gedetailleerde samenstelling kan gaschromatografie of andere detergentanalyse worden toegepast om specifieke oplosmiddelen te identificeren en te kwantificeren. In polymeren en gedroogde films geeft men soms ook de hoeveelheid achtergebleven oplosmiddel aan als indicator van uitloging of swollen swelling.

Toepassingen en relevantie: in coatings en verven bepaalt de oplosmiddelinhoud mede droogtijden en ongelijkmatige opdroging; in de farmaceutische industrie vormt het onderdeel van de restsolventnormen zoals ICH Q3C. Regulering van oplosmiddelinhoud is vaak gericht op veiligheid, ergonomie en milieubelasting.

Zie ook: restsolvent, oplosmiddelrest, solvent content.