Klimculturen

Klimculturen is een multidisciplinair concept dat verwijst naar de manier waarop samenlevingen klimaat en klimaatverandering beleven, interpreteren en ermee omgaan, en hoe deze ervaringen verbonden zijn met normen, identiteit, instituties en dagelijkse praktijken. Het begrip wordt veel gebruikt in Nederlandse en Vlaamse contexten en sluit aan bij onderzoek in antropologie, sociologie, geografie en milieu- en stedelijke studies. Klimculturen onderzoekt hoe percepties, waarden en macht de ervaringen van klimaat beïnvloeden, hoe risico’s worden gecommuniceerd en hoe beleid en media weerstand, veerkracht en solidariteit vormgeven, en hoe onderwijs en kunsten bijdragen aan begrip en omgang met extreme weersomstandigheden, droogte en zeespiegelstijging.

Belangrijke domeinen zijn onder meer: perceptie van risico en vertrouwen in wetenschap; ethische vragen over verantwoordelijkheid en solidariteit; representatie en framing in media en cultuur; dagelijkse praktijken van adaptatie (woning, waterbeheer, mobiliteit, voedselkeuzes); en culturen van mitigatie (energie- en consumptiegedrag). Ook ruimtelijke ordening, architectuur en infrastructuur maken hiervan onderdeel uit, omdat zij klimaatbestendigheid en mobiliteit mede vormgeven.

Methodologisch wordt vaak gewerkt met kwalitatieve benaderingen zoals etnografie en discoursanalyse, aangevuld met participatieve en vergelijkende studies. Kritische discussies betreffen de diversiteit en veranderlijkheid van cultuur, het vermijden van deterministische opvattingen, en de relatie met klimaatrechtvaardigheid en sociaal-economische ongelijkheid.

Klimculturen biedt een lens om praktijk, politiek en representatie met elkaar te verbinden en te begrijpen hoe samenlevingen invulling geven aan een veranderend klimaat.

---