Infrageluiden

Infrageluiden zijn geluiden met een frequentie lager dan 20 hertz, de grens van het menselijk gehoor. Deze geluiden zijn meestal niet hoorbaar voor mensen, maar kunnen wel voelbaar zijn als druk- of trillingsverschijnselen in het lichaam. Door de lange golflengten kunnen infrageluiden zich onder gunstige omstandigheden over grote afstanden voortplanten in de atmosfeer, water en zelfs de aardbodem.

Bronnen van infrageluiden zijn zowel natuurlijk als mensgemaakt. Natuurlijke bronnen omvatten oceaangolven, stormen, tornado’s, vulkanische activiteit, aardbevingen en meteorische input. Menselijke bronnen zijn onder meer zware machines, explosies, windturbines, vliegtuigen en raket- of motorbewegingen. Vanwege hun lage frequentie kunnen infrageluiden gebrek aan gehoor toch wijdverspreid aanwezig zijn en bronnen over grote afstanden volgen.

Metingen van infrageluiden gebeuren met gespecialiseerde sensoren zoals microbarometers en infrasonische microfoons. Netwerken van sensoren, zogenoemde infrasone arrays, worden gebruikt om herkomst en afstand van infrageluid te bepalen en om achtergrondgeluid te onderscheiden. Een bekend voorbeeld is het International Monitoring System (IMS) van het CTBT-verdrag, dat infrasonische sensoren inzet om nucleaire tests wereldwijd te controleren.

Toepassingen en gezondheid: infrageluiden worden ingezet in aard- en atmosfeerwetenschap, bijvoorbeeld bij monitoring van vulkanische en atmosferische processen en bij onderzoeksnetwerken die grensoverschrijdende geluiden volgen. De effecten op mensen bij normale blootstelling zijn onduidelijk; bij hoge niveaus kunnen sommige personen ongemakken ervaren zoals misselijkheid of hoofdpijn, maar wetenschappelijk bewijs voor consistente gezondheidseffecten ontbreekt.

Dierlijke communicatie: verschillende dieren, waaronder olifanten en sommige walvissen, gebruiken infrageluid voor langeafstandcommunicatie en detectie van subtiele omgevingsveranderingen.