Immuniteitsreacties

Immuniteitsreacties verwijzen naar de gecoördineerde processen waardoor het immuunsysteem reageert op ziekteverwekkers, beschadigde cellen en vreemde stoffen. Ze omvatten zowel aangeboren immuniteit, die snel maar generiek opereert, als adaptieve immuniteit, die traag maar specifiek is en geheugen kan vormen. Het doel is herkenning, uitschakeling van bedreigingen en behoud van weefselintegriteit.

Aangeboren immuniteit is de eerste verdedigingslinie en werkt niet-specifiek. Fysieke en chemische barrières zoals huid en slijmvliezen, en cellen zoals macrofagen, neutrofielen en dendritische cellen spelen een sleutelrol. Deze cellen reageren op algemene kenmerkende patronen en zetten ontstekingsreacties in gang. Het complement-systeem ondersteunt de afweer door meer cellen naar de plaats van reactie te trekken en microben te beschadigen. Ook natuurlijke killercellen kunnen geïnfecteerde cellen doden.

Adaptieve immuniteit is gericht en geheugen gecreëerd door B- en T-cellen. B-cellen produceren antistoffen die ziekteverwekkers neutraliseren, markeren voor vernietiging en complement toedienen. T-cellen omvatten helper-T-cellen die andere onderdelen van de afweer aansturen en cytotoxische T-cellen die geïnfecteerde cellen direct vernietigen. Na blootstelling aan eenzelfde antigeen kunnen zowel B- als T-cellen sneller en krachtiger reageren.

Regulatie en tolerantie voorkomen onnodige schade aan het eigen weefsel. Uit balans raken kan leiden tot auto-immuunziekten, allergieën of immuundeficiënties. Vaccinatie, infecties en immunotherapie herinneren en sturen dit systeem richting bescherming en herstel. Immuniteitsreacties vormen samen een flexibel en adaptief afweersysteem.