afweersysteem

Een afweersysteem is een verzameling technologieën en installaties die bedoeld zijn om luchtdoelen te detecteren, te volgen en uit te schakelen of te neutraliseren. Het kan land- of zeegebaseerd zijn en omvat vaak ook systemen die vanuit de lucht opereren. Doelwitten zijn meestal vliegtuigen, raketten, drones en andere inkomende projectielen.

Essentiële onderdelen zijn sensoren zoals radar en optische of infrarood systemen voor detectie en tracking, een commandocentrum of netwerk voor de coördinatie van de respons, en vuurleidingssystemen die de wapensoplossing bepalen. De wapens bestaan meestal uit geleide raketten en, in sommige systemen, kanonnen of energiewapens.

Typen afweersystemen variëren van korteafstands (SHORAD) tot middellange (MRAD) en langeafstand (LRAD) systemen, vaak geïntegreerd in een zogenomd geïntegreerd luchtafweersysteem (IADS). Maritieme varianten bestaan als luchtverdediging op schepen. Sommige systemen richten zich ook op ballistische raketten (ballistische raketverdediging).

Voorbeelden van bekende landgebaseerde systemen zijn Patriot (VS), Iron Dome (Israël) en S-300/S-400. Maritieme voorbeelden zijn Aegis/SM-3. Deze systemen worden vaak ingezet door NAVO-lidstaten en maken deel uit van bredere luchtverdedigingsnetwerken.

In de moderne veiligheidssituatie levert afweer de gelaagde bescherming die nodig is om luchtdreigingen tegen te gaan. Uitdagingen bestaan uit hoge kosten, operationele complexiteit, kwetsbaarheden voor elektronisch- en cyberoorlogsvoering, en tegenmaatregelen zoals decoys en elektronische jamming. Continue integratie met civiele luchtvaart en andere domeinen is cruciaal.