Home

Habitatfragmentatie

Habitatfragmentatie is het proces waarbij een continu natuurlijk leefgebied wordt opgedeeld in kleinere, slechter verbonden stukken als gevolg van menselijke activiteiten zoals landbouw, stedelijke ontwikkeling en infrastructuur. Het gaat vaak samen met een afname van de totale habitatomvang en een toename van de isolatie tussen de overgebleven stukken, waardoor elke populatie minder gene flow heeft met andere populaties. Fragmentatie kan optreden zonder direct verlies van habitatoppervlak, maar leidt meestal tot verzwakte connectiviteit en verhoogde kwetsbaarheid van soorten.

Oorzaken en mechanismen omvatten de bouw van wegen en spoorlijnen, urbanisatie, landbouwpraktijken, drainage en boskapping. Ook

Ecologische gevolgen zijn onder meer afname van populatieomvang, grotere isolatie tussen populaties, verhoogde kans op lokale

Beheer en mitigatie richten zich op het behoud van habitatmassa en het verbeteren van connectiviteit. Strategieën

het
veranderen
van
de
omliggende
matrix
(de
onbeklede
ruimte
tussen
habitatstukken)
kan
de
dispersie
bemoeilijken.
Door
deze
processen
ontstaan
kleinere,
meer
corridorloze
populaties
die
gevoeliger
zijn
voor
lokale
uitstrooiing
en
milieuvariatie.
uitsterving
en
verstoring
van
samenlevingsprocessen
zoals
bestuiving,
predatie
en
competitiestructuren.
Edge-effecten
kunnen
microklimaat,
vochtigheid
en
predator-prestatie
veranderen
aan
de
randen
van
fragmenten.
Genstroom
vertraagt,
wat
genetische
diversiteit
en
aanpassingsvermogen
onder
druk
kan
zetten.
Fragmentatie
kan
ook
de
invasie
van
exoten
faciliteren
en
de
werking
van
ecosystemen
verminderen.
zijn
onder
meer
het
aanleggen
van
corridors
en
stepping
stones,
herstel
van
aangrenzende
habitats,
ecologisch
verantwoorde
landbouw
en
ruimtelijke
planning
met
netwerken
van
beschermde
gebieden.
Monitoring
van
patchgroottes,
connectiviteit
en
populatiedynamiek
is
essentieel
om
veranderingen
tijdig
te
signaleren.
Fragmentatie
verschilt
van
habitatverlies:
bij
verlies
neemt
het
totale
gebied
af,
terwijl
fragmentatie
vooral
de
verdeling
en
verbondenheid
van
het
resterende
gebied
beïnvloedt.