Explodeert

Explodeert is de derde persoon enkelvoud van het Nederlandse werkwoord exploderen, wat betekent dat iets ontploft of tot ontploffing komt. Het werkwoord beschrijft een gebeurtenis waarbij een stof of object plotseling van structuur en/ of volume verandert door vrijgekomen energie. Exploderen kan zowel fysiek als in figuurlijke zin worden gebruikt, bijvoorbeeld om een plotselinge, krachtige uitbarsting te beschrijven.

Morfolgisch gezien volgt explodeert de vervoegingspatronen van regelmatige -eren-werkwoorden in de tegenwoordige tijd voor de derde persoon enkelvoud. De stam is gebaseerd op explod- of explos- en de uitgang is -eert, zodat hij/zij/het explodeert en de tegenwoordige tijd van andere personen variëert (ik explodeer, jij explodeert, wij exploderen, jullie exploderen, zij exploderen).

Etymologisch stammen exploderen en explodeert af van het Franse exploser of het Latijnse explodeere, via het Nederlandse werkwoord exploderen. Het verwante zelfstandig naamwoord explosie en het bijvoeglijk naamwoord explosief geven verwante betekenissen en afgeleide termen die vaak in veiligheid, techniek en wetenschap voorkomen.

In gebruik verschijnt explodeert in zinnen als: Het apparaat explodeert na oververhitting; de beveiliging voorkomt dat een situatie explodeert. Het woord wordt meestal in een neutrale, beschrijvende toon gebruikt, zonder emotionele lading. Zie ook explosie, explosief en exploderen.