Deformationstryk

Deformationstryk is een term die in sommige technische contexten wordt gebruikt om de relatie tussen vervorming (rek) en de onderliggende spanningsverdeling in een materiaal onder belasting te beschrijven. De term is niet overal officieel gedefinieerd en komt in de standaardliteratuur meestal voor onder termen als rek of creep. In die context verwijst deformationstryk naar hoe vervorming zich ontwikkelt als reactie op toegepaste krachten, met inbegrip van tijds- en temperatuureffecten.

In de mechanica van continue media wordt vervorming gekarakteriseerd door rek, de verhouding van verandering in lengte tot oorspronkelijke lengte. Spanningen zijn interne krachten per oppervlakte die het materiaal onder belasting weerstaan. De deformationstryk houdt rekening met elastische rek, plastische vervorming en tijd-afhankelijke vervorming zoals creep of visco-elastisch gedrag. De relatie tussen spanning en rek wordt vaak beschreven met constitutieve modellen (bijv. Hooke voor elastisch gedrag, Maxwell- of Kelvin-Voigt-modellen voor visco-elastisch gedrag).

Metingen van deformationstryk gebeuren met instrumenten zoals rekmeters, digitale beeldcorrelatie (DIC) of röntgendiffractie, die lokale vervormingsvelden in kaart brengen. Modellering combineert experimentele data met klassieke mechanica en numerieke methoden zoals eindige-elementenmethode om stress- en vervormingsvelden te voorspellen.

Toepassingen liggen in de civiele techniek, materiaalontwerp, en geowetenschappen, waar langdurige belastingen en temperatuurswisselingen leiden tot vervorming en mogelijk falen. De term deformationstryk wordt vooral gebruikt als een algemene aanduiding van de interactie tussen vervorming en spanning, maar wordt in veel vakgebieden vervangen door meer specifieke termen afhankelijk van het materiaal en de belastingcondities. Zie ook: spanning, rek, creep, constitutieve modellering, eindige-elementenmethode.