Bodemruwheid

Bodemruwheid is de mate waarin het bodemoppervlak op korte afstand onregelmatig is door micro- en mesotopografie, zoals kleine kuiltjes, bultjes, korstlagen en scheuren. Deze ruwheid vormt een bepalende eigenschap voor hoe water aan de oppervlakte talmt, infiltreert en zich verspreidt, en daarmee voor erosie en wateropslag in de bovenste bodemlaag. Het begrip wordt in wetenschappelijke en agrarische context gebruikt om verschillen in oppervlaktestructuur te registreren en te modelleren.

Meetmethoden variëren van visuele beoordelingsschalen tot kwantitatieve metingen. In veldonderzoek kunnen onderzoekers een ruweheidsindex toekennen, of oppervlakteprofielen opnemen met linie-profilometrie, laserscanning of close-range fotogrammetrie om een digitale topografie te genereren. In hydrologische modellen komt vaak een ruweheidslengte (z0) of een fractie van microtopografie voor, die de weerstand tegen verval van watersnelheid langs het oppervlak weerspiegelen.

Factoren die bodemruwheid beïnvloeden zijn onder meer de textuur en structuur van de bodem, vochtgehalte, crustvorming na nat-droogcycli, en organische resten. Ook bewerkingspraktijken (bijv. ploegen, walsen), begroeiing en biotische activiteit (wortels, aardwormen) hebben invloed, evenals tijd factors zoals consolidatie en herdestudi.

Toepassingen van kennis over bodemruwheid liggen in land- en waterbeheer, erosierisico-assessment en hydrologische modellering. Een hogere of veranderende ruwheid kan de verdeling van infiltratie, oppervlakteafvoer en kiemomstandigheden beïnvloeden, wat van belang is voor gewasopbrengst en bodemkwaliteit.