Bewegingstijd

Bewegingstijd is de tijdsduur waarin een motorische beweging plaatsvindt: van het moment waarop de beweging begint tot het moment waarop deze eindigt. In het kader van reacties wordt vaak onderscheid gemaakt tussen reactietijd en bewegingstijd: reactietijd is de tijd tussen een stimulus en het begin van de beweging, terwijl de bewegingstijd de daaropvolgende bewegingduur meet. Samen bepalen reactietijd en bewegingstijd de totale responstijd.

Metingen van bewegingstijd gebeuren meestal met kinematische methoden zoals videoanalyse, motion capture of optische sensoren. Het beginpunt is doorgaans het moment waarop een lidmaat de bewegingstart heeft ingezet (bijv. het verlaten van een startpositie) en het eindpunt wanneer de beweging is voltooid of de doelpositie is bereikt. Soms wordt EMG gebruikt om spierstartmomenten te bevestigen.

Factoren die bewegingstijd beïnvloeden zijn onder meer taakkenmerken (afstand tot het doel, doelgrootte, nauwkeurigheidsvereisten), biomechanische factoren (krachtontwikkeling, hoekbereik, sensorische feedback) en kenmerken van de deelnemer (leeftijd, vermoeidheid, vaardigheden/ training). Er bestaat een duidelijke snelheid-voor-precisie- trade-off: sneller bewegen gaat vaak ten koste van nauwkeurigheid.

Theoretisch kader: zodra de moeilijkheidsgraad toeneemt, neemt bewegingstijd toe. In veel modellen wordt de relatie tussen amplitude van de beweging, doelgrootte en bewegingstijd beschreven door Fitts’s law, die stelt dat MT toeneemt met de index van moeilijkheid.

Toepassingen van bewegingsmetingen liggen onder meer in sport en revalidatie, ergonomie en veiligheidsanalyse, waar men motorische efficiëntie, controle en voortgang kan evalueren.