Attributieve

Attributieve is een term uit de Nederlandse grammatica die verwijst naar attributieve bijvoeglijke naamwoorden. Een attributief bijvoeglijk naamwoord staat direct vóór het zelfstandig naamwoord dat het beschrijft en maakt deel uit van de nominale kern van de woordgroep. In de meeste gevallen geven attributieve adjectieven zo’n eigenschap van het zelfstandig naamwoord aan en vormen zij een samenstelling met het woord waarop zij betrekking hebben.

Een belangrijk onderscheid is dat attributieve adjectieven anders functioneren dan predicatieve adjectieven. Attributieve adjectieven komen voor in de woordgroep vóór het zelfstandig naamwoord, bijvoorbeeld in zinnen als “een grote auto” of “de mooie dag.” Predicatieve adjectieven volgen een koppelwerkwoord zoals zijn of worden en beschrijven een eigenschap van het onderwerp in de zin, bijvoorbeeld “de auto is groot.”

Inflectie en vormgeving van attributieve adjectieven hangen af van factoren zoals definitheid, getal en soortnaam. In het algemeen nemen attributieve adjectieven bij bepaalde woordgroepen een -e-einde wanneer het zelfstandig naamwoord bepaald is of in het meervoud staat, terwijl bij onbepaalde of neutrale enkelvoudsvormen de uitgang kan variëren. Voorbeeld: “de grote auto” en “grote auto’s” versus “een mooi huis” (zonder extra -e in sommige gevallen).

Het begrip attributieve vorm is wijdverspreid in talen met adjectief-navorsingsstructuren en helpt bij het onderscheiden van directe modifying functies van adjectives van hun predicatieve gebruik. In de moderne taalbeschrijving wordt vaak aandacht besteed aan regels voor definitheit en nummer vanwege de variatie in praktijk en dialect.