Archieven

Archieven zijn instellingen of verzamelingen die documenten bewaren die door personen, organisaties of overheden in de loop van hun werk zijn gemaakt of ontvangen. Het doel is langdurige toegankelijkheid van materiaal met blijvende waarde voor bewijsvoering, onderzoek en cultureel erfgoed, zodat heden en toekomstige generaties ermee kunnen werken.

Ze omvatten publieke archieven (overheden, gemeenten), private archieven (bedrijven, families, verenigingen) en institutionele archieven (universiteiten, religieuze instellingen, stichtingen). De materialen kunnen fysiek zijn—papier, foto's, film, kaarten—en digitaal, wat de moderne praktijk van archiefvorming weerspiegelt.

Archivisten volgen kernbeginselen zoals provenance (herkomst en oorspronkelijke ordening) en respect des fonds, met als doel de context en betekenis van de stukken te behouden. Beschrijvingen, inventarissen en catalogi vergemakkelijken vindplaatsen en interpretatie.

Toegang tot archieven is een centraal doel, maar kan beperkt zijn door privacy, security of auteursrechten. Beleid balanceert openbaarheid met bescherming van personen en gevoelige informatie; reproduceermogelijkheden en gebruiksvoorwaarden kunnen van toepassing zijn.

Behouden van archieven omvat fysische conservering, klimaatbeheersing, zorgvuldig hanteren en waar nodig digitalisering. Voor digitale archieven zijn metadata, migratie van bestandsformaten en integriteit van records van essentieel belang, net als authenticiteit en afhankelijkheidsbeheer.

In Nederland worden publieke archieven zoals het Nationaal Archief en gemeentelijke archieven gevolgd door tal van particuliere en institutionele archieven. Internationaal nemen archieven deel aan netwerken en standaarden om vindbaarheid, uitwisseling en duurzame bewaring te verbeteren.