Afzettingslagen

Afzettingslagen zijn opeenvolgende horizontale of licht hellende lagen sediment die gedurende tijd in sedimentaire omgevingen worden afgezet en vervolgens lithificeren tot sedimentaire gesteenten. Elke laag heeft doorgaans kenmerken zoals korrelgrootte, samenstelling en textuur, wat aanwijzingen geeft over de omstandigheden van afzetting op het moment van vorming. Bedding planes markeren het grensvlak tussen aangrenzende lagen.

Ze ontstaan door variatie in afzettingsomstandigheden: de energie van het water of de wind, sedimentaanvoer, droging en chemische precipitatie. Neerslag van fijne materialen kan leiden tot dunne laminae; periodieke variaties kunnen varves vormen in gletsjermeren; grotere sedimenten vullen diepe geulen of flessen zich in banken, terwijl in mariene omgevingen soms turbidieten of koolstofrijke lagen voorkomen. De lagen kunnen bovendien verschillen in kleur, mineralogie en fossiele inhoud, wat duidt op veranderingen in milieu en klimaat.

Toepassingen van afzettingslagen liggen in stratigrafie en aardwetenschappen: ze geven aanwijzingen over paleo-omgevingen, klimaat en geologische geschiedenis. Door beschrijving van lagen, facies en lithologie kunnen correlaties tussen uitgangen en regio’s worden gemaakt en relatieve datering toegepast via het principe van superpositie en faunale indices. Absolute dateringen komen uit biostratigrafie, magnetostratigrafie en radiometrische dateringen waar mogelijk.

Daarnaast zijn afzettingslagen essentieel voor petro- en hydrogeologische doeleinden: hun samenstelling, porositeit en cementatie bepalen opslagmogelijkheden en stroming van water en koolwaterstoffen in sedimentaire rotsen.