waterkwaliteitsmonitoring

Waterkwaliteitsmonitoring is een systematische activiteit die de kwaliteit van waterlichamen zoals oppervlakkig water (rivieren, meren), grondwater en drinkwaterbronnen meet en beoordeelt. Het doel is de ecologische toestand en de bruikbaarheid van watersystemen te evalueren, te controleren of wet- en regelgeving wordt nageleefd, tijdig verontreinigingen te signaleren en beleids- en beheerbeslissingen te ondersteunen.

Een monitoringprogramma omvat het kiezen van meetpunten, het vaststellen van meetfrequentie en betrouwbaarheid, en het registreren van resultaten in databases. Monitoring gebeurt vaak via een combinatie van continue metingen met in situ sensoren, periodieke steekproefsampling, laboratoriumanalyses en soms remote sensing. Data worden beheerd volgens QA/QC-protocollen om nauwkeurigheid, traceerbaarheid en vergelijkbaarheid te waarborgen.

Parameters die doorgaans worden gemeten, omvatten fysisch-chemische kenmerken zoals temperatuur, pH, geleidbaarheid, opgeloste zuurstof en troebelheid; chemische stoffen zoals nutriënten (nitraat, fosfaat), metalen en organische verontreinigingen; en microbiologische indicatoren zoals fecale coliformen en E. coli. Naast contaminanten worden soms hydrologische en biologische indicatoren beheerd om de ecosystemale gezondheid te beoordelen.

Regelgeving en interpretatie hangen vaak samen met nationale systemen en internationale kaders zoals de Europese Water Framework Directive. Doelstellingen bestaan uit classificatie van waterlichamen volgens toestand (bijvoorbeeld goede of minder goede gezondheid) en het vaststellen van maatregelen om achteruitgang te voorkomen of te herstellen.

Toepassingen van de gegevens omvatten trendanalyse, bronidentificatie, risico-inschatting en ondersteuning van drinkwaterbescherming, natuurbeheer en waterveiligheidsplanning. Uitdagingen zijn onder meer variabiliteit door klimaat en seasonality, beperkte dekking van meetpunten, verontreinigingsmengsels en beperkte middelen.