Home

vroegstelling

Vroegstelling is een term uit de Nederlandse taalkunde die verwijst naar een woordvolgordeverschijnsel waarbij de finite vorm van het werkwoord relatief vroeg in een hoofdzin verschijnt, meestal direct na een zinsinitieel element zoals een tijd- of plaatswoord of een discourse-woord. In standaard Nederlandse hoofdzinnen neemt de finite werkwoordvorm doorgaans de tweede positie in, gevolgd door het onderwerp. Bij vroegstelling ligt het werkwoord echter meteen na het fronted element, waardoor het onderwerp later in de zin kan volgen. Voorbeelden: “Vandaag heb ik het rapport gelezen.” en “Weliswaar heeft hij het geprobeerd.” In beide gevallen ligt de focus of contrast op de handeling of op de fronting van het zinsdeel, wat de informatie-structuur beïnvloedt.

De verschijningsvorm wordt in de informatie-structuur van de zin vaak geassocieerd met focus- of contrastmarkering en

Zie ook: inversie, V2-woordvolgorde, informatie-structuur.

kan
verschillen
per
dialekt
of
registers.
Het
fenomeen
is
onderwerp
van
discussie
in
de
taalkunde:
sommige
auteurs
beschrijven
het
als
een
specifieke
variant
van
inversie
die
in
bepaalde
dialecten
of
registers
vaker
voorkomt;
anderen
zien
het
als
een
breder
mechanisme
van
V2-woordvolgorde
dat
afhankelijk
is
van
wat
als
topic
of
focus
wordt
beschouwd.