vraagantwoordsystemen

Vraagantwoordsystemen (QA-systemen) zijn informatietechnologieën die natuurlijke taalvragen van gebruikers interpreteren en een passend antwoord uit beschikbare bronnen genereren of selecteren. Ze leveren doorgaans een kort feitelijk antwoord, soms met toelichting of bewijsvermelding. QA-systemen worden toegepast in zoekmachines, virtuele assistenten, chatbots en klantenservice en vormen een kernonderdeel van moderne informatiesystemen die interactie met gebruikers mogelijk maken.

QA-systemen kunnen open-domain zijn of gesloten domein hebben. Een typisch systeem bevat onderdelen zoals vraagbegrip (verwerking van taal, entiteitsherkenning en parsing), evidence retrieval of kennisbasisopzoeking, en antwoordgeneratie of extractie, eventueel gevolgd door verificatie en presentatie.

Er bestaan diverse benaderingen. Retrieval-based QA zoekt relevante documenten en vormt uit die bronnen een antwoord; extractive reading-based QA haalt een direct antwoord uit passages; abstractive of generatieve QA produceert nieuwe zinnen als antwoord; knowledge-based QA baseert zich op gestructureerde gegevens uit databases of kennissystemen. Bij meervraag of vervolgvragen kan contextbewaring tussen vragen nodig zijn.

QA-systemen worden getraind op grootschalige tekstcorpora en op benchmarkdatasets. Open-domain-systemen vertrouwen op publieke indexen en externe bronnen, terwijl gesloten-domein-systemen een specifieke kennisbasis gebruiken. Veelvoorkomende evaluatiemethoden zijn exact match en F1-score; soms wordt menselijke beoordeling toegepast. Uitdagingen omvatten ambiguïteit, contextbewaring, redenering over meerdere bronnen, betrouwbaarheid van bronnen en hallucinaties bij generatieve modellen. Ethische overwegingen, bias en privacy spelen ook een rol.

Toepassingen omvatten zoekmachines met samenvattingen, interactieve klantenservicedesks, educatieve tools en assistenten voor technische ondersteuning.