verlichtingsniveaus

Verlichtingsniveaus is een term die in architectuur, interieurontwerp en gebouwentechniek wordt gebruikt om aan te geven hoe fel een ruimte is verlicht. Het niveau wordt doorgaans uitgedrukt in lux en geeft de hoeveelheid licht aan die op een oppervlak valt. Een verlichtingsniveau wordt meestal gemeten op de werkplek of het taakvlak, bijvoorbeeld op bureaushoge hoogte, met een luxmeter. Het niveau hangt af van daglicht, kunstlicht en de toegepaste verlichtingsregeling en kan worden beïnvloed door factoren als verblinding en kleurweergave.

Standpunten en normen: Ontwerpers baseren zich op richtlijnen zoals EN 12464-1, die aanbevelingen geeft voor de vereiste verlichtingssterkte bij verschillende activiteiten in binnenruimtes. Nationale normen, zoals die in Nederland (NEN), kunnen aanvullende doelwaarden formuleren voor kantoren, scholen, winkels en zorginstellingen. Doel is altijd een balans tussen voldoende zicht en energie-efficiëntie.

Typische bereiken: Voor algemene kantoorwerkplekken en vergelijkbare taken ligt het target vaak tussen 300 en 500 lux op het deskvlak. Voor taken met meer detail of precisie kan men 500 tot 1000 lux of meer nastreven. Voor algemene doorgangsruimtes en sfeerverlichting zijn vaak 100 tot 300 lux voldoende, met hogere waarden nabij werkplekken waar nodig.

Toepassing en beheer: Verlichtingsniveaus worden bereikt door een combinatie van daglicht en kunstlicht, en door gebruik te maken van regelingen zoals dimmers, aanwezigheidssensoren en daglichtafhankelijke systemen. Doel is om een constante, geschikte verlichting te handhaven terwijl energie-efficiëntie wordt bevorderd en verblinding wordt beperkt.

Samenvatting: Verlichtingsniveaus vormen een meetbare voorbereiding voor het plannen, evalueren en controleren van verlichting in gebouwen, met het oog op zicht, veiligheid en comfort.