daglicht

Daglicht is de natuurlijke verlichting afkomstig van de zon en de hemel, gedurende de dag beschikbaar zonder kunstmatige bronnen. Het omvat direct zonlicht en diffuus licht uit de lucht. De hoeveelheid daglicht die een ruimte bereikt, wordt vaak uitgedrukt in lux, waarbij 1 lux gelijkstaat aan 1 lumen per vierkante meter.

Daglicht varieert sterk door geografische ligging, seizoen, tijdstip, weersomstandigheden en de vormgeving van gebouwen. Diffuus daglicht zorgt voor een gelijkmatige belichting, terwijl direct zonlicht hogere intensiteiten kan brengen maar ook verblinding en warmte-inductie veroorzaakt. Het ontwerp streeft naar een uitgebalanceerde combinatie van beide componenten.

In architectuur en gebouwontwerp is daglichttoetreding een kernelement. Methoden omvatten strategische oriëntatie en raamindeling, dakramen en lichtschachten, atria en binnenplaatsen, evenals reflecterende oppervlakken en zonwering die verblinding en oververhitting beperken.

Belangrijke maatstaven zijn de daglichtfactor (DF), de verhouding tussen binnenniveau van illuminantie en buitenniveau; in standaard kantoren ligt DF doorgaans tussen 2 en 5 procent. Daylight Autonomy (DA) meet het aandeel van het jaar waarin gewenste verlichtingsniveaus zonder kunstlicht worden gehaald. Useful Daylight Illuminance (UDI) classificeert daglichtniveaus naar bruikbaarheid voor werk en comfort. Het ontwerp houdt ook rekening met verblinding en zonne-energie-winst.

Voordelen van daglicht omvatten energiebesparing, betere visuele comfort en ondersteuning van circadiane ritmes. Uitdagingen zijn onder meer verblinding, ongelijkmatige lichtverdeling en extra kosten voor constructie en beglazing, maar aanvullende maatregelen met kunstlichtbeheersing verlichten deze issues. Daglicht vormt een centraal thema in duurzame bouw.