verlichtingssterkte

Verlichtingssterkte is de hoeveelheid zichtbaar licht die op een oppervlak valt per eenheid oppervlakte. In het Nederlands dient dit begrip vaak als illuminance. De waarde wordt gemeten in lux (lx) en geeft aan hoe helder een ruimte of gebied lijkt. Verlichtingssterkte hangt af van de lichtbron, de afstand tot het oppervlak, de hoek waaronder het licht invallt en de eigenschappen van het oppervlak, zoals reflectiviteit en textuur.

Wiskundig kan verlichtingssterkte worden gedefinieerd als de geïncidenteerde lichtstroom per oppervlakte: E = dΦ/dA. Voor een oppervlak met gelijke verdeling over een gebied geldt E ≈ Φ/A. Voor een puntbron op afstand r en een vlak oppervlak loodrecht op de stralingsrichting geldt E = I/r^2, waarbij I de lichtsterkte van de bron in candela is. Als het oppervlak onder een hoek θ ten opzichte van de lichtstraal staat, is E = (I cos θ)/r^2.

Metingen gebeuren met een luxmeter of fotometer, die de ontvangen flux per oppervlakte meet. De meetomstandigheden, zoals kijkrichting, afstand tot de bron en kalibratie, beïnvloeden de uitkomst. Internationale normen en richtlijnen voor verlichtingssterkte komen van organisaties zoals CIE en ISO, en specifieke normen bestaan voor werkruimten, industrie en openbare ruimtes.

Toepassingen en belang: verlichtingssterkte is cruciaal voor visuele comfort, veiligheid en productiviteit. Praktische waarden variëren per toepassing, van lage verlichting in gangen tot hogere niveaus voor detailwerk in kantoren, laboratoria en productievakken. Daylight en kunstmatige verlichting worden vaak gecombineerd om gewenste luxniveaus te bereiken.