uitzonderlijk

**Uitzonderlijk**

Uitzonderlijk is een Nederlandse woord dat afkomstig is van het Oudnederlandse *uitsonderlīch* en betekent letterlijk 'buiten het gewone'. Het woord wordt vaak gebruikt om iets of iemand te benadrukken dat afwijkt van de standaard of norm. In de Nederlandse taal kan het een positieve of neutrale connotatie hebben, afhankelijk van de context.

In de dagelijkse spraak wordt uitzonderlijk vaak gebruikt om iets op te merken dat opvallend is, of zelfs als een compliment. Bijvoorbeeld: "Dit is een uitzonderlijk mooi schilderij" of "Hij heeft een uitzonderlijk talent voor muziek." Het woord kan ook in een meer neutrale zin voorkomen, zoals bij het beschrijven van een uitzonderlijke situatie, zoals een uitzonderlijke weersomstandigheid.

In de wetenschappelijke en technische context kan uitzonderlijk worden gebruikt om iets te benadrukken dat buiten het gebruikelijke of verwachte bereik valt. In de statistiek verwijst het bijvoorbeeld naar een waarde die buiten het normale bereik van een verdeling valt, zoals een uitlier.

Uitzonderlijk kan ook een bijvoeglijk naamwoord zijn dat wordt gebruikt om iets of iemand te beschrijven die buitengewone eigenschappen heeft. In een juridisch kader kan het woord worden gebruikt om een uitzonderlijke situatie aan te duiden, zoals een uitzonderlijke omstandigheid die een bepaalde regel of regelgeving kan veranderen of verlichten.

In de culturele en literair context wordt het woord vaak gebruikt om een verhaal of een personage te benadrukken dat zich onderscheidt door zijn unieke karakteristieken of verhalen. Het woord kan ook een ironische of sarcastische toon aanbrengen, afhankelijk van de bedoeling van de spreker of schrijver.