spelgebaseerd

Spelgebaseerd is een term die in het Nederlands wordt gebruikt om leer- en trainingsactiviteiten te beschrijven die zijn opgebouwd rondom spellen of speelervaringen. De term wordt vooral in onderwijs en professionele omgevingen toegepast en omvat zowel volledige games die als onderwijsinstrument functioneren als minder complexe, spelachtige structuren die leerinhoud ondersteunen.

Spelgebaseerde leeromgevingen kenmerken zich door doelgerichte gameplay, duidelijke leerdoelen, directe feedback, niveaus of progressie, herhaling en variabele moeilijkheidsgraad, evenals verhalende of contextuele framing die relevant is voor de te leren stof. Ze richten zich op actieve participatie en autonomie van de leerling, met mogelijkheden tot herhaling, foutanalyse en gerichte scaffolding.

Verschil met gamification: bij spelgebaseerd leren is de inhoud verankerd in de gameplay zelf of in een spel, terwijl gamification speldelementen zoals punten, badges of voortgangsschakels in een niet-spelcontext plaatst. Spelgebaseerde benaderingen kunnen serieuze of educatieve spellen zijn, maar ook spelachtige leeromgevingen waarin de spelmechanica direct bijdraagt aan leerdoelen.

Toepassingsgebieden omvatten basisonderwijs, voortgezet onderwijs, hoger onderwijs, bedrijfsopleidingen, gezondheidszorg, revalidatie en cognitieve training. Effectiviteit uit onderzoek varieert; sommigen vinden positieve effecten op motivatie en, onder bepaalde voorwaarden, op leren en transfer. Het succes hangt sterk af van de afstemming op leerdoelen, de kwaliteit van het ontwerp en de implementatie.

Ontwerpuitdagingen omvatten kosten, technologische vereisten, toegankelijkheidsvraagstukken en het voorkomen van afleiding. Adequate evaluatie en continue afstemming zijn cruciaal om leerwaarde te waarborgen. Zie ook: gamification, serious games, spelenderwijs leren.